هفته هشتم بارداری یکی از مهمترین و هیجانانگیزترین هفتههای سهماههی اول است. در حالی که هنوز ظاهر بدن تغییر زیادی نکرده، درون بدن مادر معجزهای در حال رخ دادن است. قلب کوچکی با قدرت میتپد، اندامهای جنین در حال شکلگیریاند و مادر، کمکم احساس بارداری واقعی را تجربه میکند.
در این مقاله توسط مشاوره مامایی لیلا علی آبادی به طور کامل تغییرات بدن مادر، وضعیت رشد جنین، تغذیه مناسب، علائم بارداری پسر در هفته هشتم، روشهای تشخیص جنسیت و نکات مراقبتی مهم را بررسی میکنیم.

👶 رشد جنین در هفته هشتم بارداری
در هفته هشتم، جنین وارد مرحلهای میشود که رشدش سرعت چشمگیری پیدا میکند. اگرچه هنوز اندازهاش کوچک است و حدود ۱.۵ تا ۲ سانتیمتر طول دارد، اما درون رحم، شگفتانگیزترین تحولات زندگی در حال رخ دادن است. سلولهای اولیه به اندامهای واقعی تبدیل میشوند، مغز و سیستم عصبی در حال شکلگیریاند و قلب کوچکی با قدرت میتپد.
در این هفته، جنین از حالت تودهی سلولی ساده به موجودی با شکل انسانی نزدیکتر میشود. حرکات بسیار ریز و غیرارادی در بدن او آغاز میشود، هرچند هنوز مادر آنها را حس نمیکند. بند ناف هم اکنون مسئول تغذیه و اکسیژنرسانی به جنین است.
قلب با سرعت حدود ۱۵۰ تا ۱۷۰ ضربان در دقیقه میتپد.
مهمترین ویژگیها و تغییرات جنین در هفته هشتم عبارتاند از:
قلب با سرعت حدود ۱۵۰ تا ۱۷۰ ضربان در دقیقه میتپد.
مغز، ستون فقرات و سیستم عصبی با سرعت بالا در حال رشد هستند.
بازوها و پاها از بدن جدا شده و انگشتان شروع به شکلگیری میکنند.
چشمها، گوشها و بینی بهصورت برجستگیهای مشخص دیده میشوند.
استخوانبندی بدن در حال شکل گرفتن است.
بند ناف تکامل یافته و تغذیه از طریق آن انجام میشود.
✨ نکته مهم: در سونوگرافی هفته هشتم معمولاً ضربان قلب جنین قابل مشاهده است که یکی از زیباترین لحظات دوران بارداری محسوب میشود.
🤰 تغییرات بدن مادر در هفته هشتم
در هفته هشتم بارداری، بدن مادر به سرعت در حال سازگار شدن با تغییرات هورمونی و رشد جنین است. شاید هنوز اثری از برآمدگی شکم دیده نشود، اما درون بدن، رحم در حال بزرگ شدن و جریان خون به سمت رحم و جنین افزایش یافته است. افزایش سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون باعث بروز احساساتی مثل خستگی، تهوع، حساسیت سینهها و تغییر خلقوخو میشود.
بسیاری از مادران در این هفته متوجه تغییر در اشتها، مزهی دهان یا حتی بوی بدن خود میشوند که همگی طبیعیاند. بدن در حال آماده شدن برای تغذیه و محافظت از جنینی است که با سرعتی باور نکردنی در حال رشد است.
مهمترین تغییرات بدن مادر در هفته هشتم بارداری شامل موارد زیر است:
- افزایش هورمونهای بارداری مثل hCG باعث تهوع صبحگاهی میشود.
- سینهها حساس و سنگینتر میشوند.
- خستگی، بیحالی و گاهی سرگیجه طبیعی است.
- ممکن است مادر دچار نفخ، یبوست یا تغییر اشتها شود.
- ترشحات سفید و بدون بو ممکن است افزایش یابد که کاملاً طبیعی است.
- اگر ترشحات رنگی، بدبو یا همراه خارش بود، حتماً باید با ماما یا پزشک مشورت شود.
زنان-زایمان-بارداری
لیلا علیآبادی | کارشناس مامایی
🧭 جنین در هفته هشتم بارداری کجا قرار دارد؟
در هفته ۸، جنین داخل کیسه آمنیوتیک در رحم مادر قرار دارد. رحم در این زمان حدود اندازهی یک پرتقال است و هنوز درون لگن قرار گرفته، بنابراین شکم مادر بیرونزده نیست.
جنین درون مایع آمنیوتیک در حال شناور بودن است و بند ناف، اکسیژن و مواد مغذی را از مادر دریافت میکند.
👗 اندازه شکم در هفته هشتم بارداری
در این هفته معمولاً اندازه شکم هنوز تغییر محسوسی نکرده است. ممکن است کمی نفخ یا احساس سنگینی در پایین شکم وجود داشته باشد، اما برآمدگی شکم معمولاً از هفته ۱۲ به بعد دیده میشود.
البته در مادرانی که بارداری دوم یا سوم را تجربه میکنند، ممکن است شکم زودتر جلو بیاید.
🍎 هفته هشتم بارداری چی بخوریم؟
تغذیه در هفته هشتم نقش حیاتی در رشد جنین و کاهش علائم آزاردهنده دارد. رژیم غذایی متعادل و سرشار از ویتامینها و مواد معدنی توصیه میشود:
✅ باید بخورید:
- سبزیجات تازه (اسفناج، کلم بروکلی، جعفری) برای تأمین فولات
- میوههای تازه مثل پرتقال و موز
- پروتئینهای سالم مثل تخممرغ، مرغ بدون پوست، ماهی بخارپز
- غلات سبوسدار
- لبنیات کمچرب برای تأمین کلسیم
🚫 بهتر است نخورید:
- غذاهای چرب و تند
- نوشیدنیهای کافئیندار
- گوشت خام یا نیمپز
- سوسیس و کالباس
اگر دچار تهوع صبحگاهی هستی، وعدهها را کوچک و متعدد کن و از بیغذایی طولانی پرهیز کن.
🧠 علائم بارداری پسر در هفته هشتم
هرچند تشخیص جنسیت در هفته هشتم به طور قطعی امکانپذیر نیست، اما برخی باورهای سنتی و نشانههای غیرعلمی بین مادران رایج است. برخی از این علائم که گفته میشود به بارداری پسر مربوطاند عبارتاند از:
تهوع کمتر در صبحها
تمایل به غذاهای شور و ترش
پوست خشکتر نسبت به قبل
بالا بودن ضربان قلب جنین (بیش از ۱۴۰)
بالا بودن سطح انرژی مادر
البته این نشانهها از نظر علمی قطعی نیستند، اما خیلی از مادران از روی تجربه به آنها استناد میکنند. برای اطمینان از جنسیت باید از آزمایشهای معتبر استفاده کرد.
🧬 تشخیص جنسیت در هفته هشتم بارداری
در هفته هشتم هنوز اندام تناسلی جنین شکل نهایی را نگرفته و در سونوگرافی قابل تشخیص نیست.
اما دو روش وجود دارد که میتوانند از همین هفته احتمال جنسیت را نشان دهند:
آزمایش خون NIPT
این آزمایش از DNA جنین در خون مادر استفاده میکند و از هفته ۸ به بعد قابل انجام است. دقت آن حدود ۹۹٪ است.
آزمایش سلفری DNA (cfDNA)
مشابه NIPT است و میتواند جنسیت و سلامت کروموزومی جنین را بررسی کند.
سونوگرافی معمولاً از هفته ۱۴ تا ۱۶ به بعد میتواند جنسیت را با دقت بالاتری نشان دهد.
🩺 مراقبتهای پزشکی در هفته هشتم بارداری
در این هفته معمولاً اولین ویزیت رسمی مامایی انجام میشود.
در این ویزیت موارد زیر بررسی میشوند:
فشار خون مادر
وزن اولیه بارداری
سابقه پزشکی و دارویی
سونوگرافی اولیه برای بررسی قلب جنین
تجویز مکملهای ویتامینی (اسید فولیک، آهن)
💞 توصیههای آرامشبخش از مشاوره مامایی لیلا علیآبادی
در هفته هشتم بارداری شاید احساس کنی بدنت از کنترل خارج شده، اما نگران نباش. تمام این تغییرات، مقدمهی رشد فرشته کوچکی در درونت است. سعی کن بیشتر استراحت کنی، آب بنوشی، مثبت فکر کنی و از هر لحظهی این مسیر زیبا لذت ببری 💗
زنان-زایمان-بارداری
لیلا علیآبادی | کارشناس مامایی
🧾 نتیجهگیری
هفته هشتم بارداری نقطهی عطفی در رشد جنین است. در حالی که هنوز تغییرات ظاهری زیادی در بدن دیده نمیشود، درون رحم مادر، اندامهای اصلی جنین در حال شکلگیریاند. مراقبتهای دقیق، تغذیهی سالم، مصرف منظم مکملها و آرامش روحی، کلید عبور از این هفتهی حساس است.
به یاد داشته باش هر تهوع، خستگی و احساس متفاوتی در این هفته، نشانهای از رشد سالم فرزندت است 🌼
❓ سوالات متداول درباره هفته هشتم بارداری
۱. آیا در هفته هشتم بارداری میتوان صدای قلب جنین را شنید؟
بله، معمولاً در سونوگرافی ترانسواژینال میتوان صدای قلب جنین را شنید.
۲. آیا در هفته هشتم جنسیت جنین مشخص میشود؟
به طور قطعی نه، اما آزمایش NIPT میتواند از همین هفته احتمال جنسیت را تعیین کند.
۳. تهوع و خستگی در هفته هشتم طبیعی است؟
کاملاً طبیعی است و به علت افزایش هورمون hCG ایجاد میشود.
۴. اگر در هفته هشتم لکهبینی داشته باشم چه کنم؟
حتماً با پزشک تماس بگیر؛ هر نوع لکهبینی در این هفته نیاز به بررسی دارد.
۵. آیا در هفته هشتم میتوان ورزش کرد؟
بله، فعالیتهای سبک مثل پیادهروی یا یوگای بارداری مفید است، مگر اینکه پزشک منع کرده باشد.
