سه ماه اول بارداری، پایهگذار سلامت مادر و جنینه؛ دورانی حساس و تأثیرگذار که کوچکترین رفتار و تغییری ممکنه نتایج بزرگی در پی داشته باشه. در همین روزهای ابتدایی، بدن مادر دچار دگرگونیهایی میشه که از درون قابل درکه اما از بیرون هنوز خیلی به چشم نمیاد.
این محتوا توسط مشاوره مامایی لیلا علی آبادی نوشته شده تا شما عزیزان بتونید با اطلاعات درست و علمی، بارداریای سالمتر، کمخطرتر و آگاهانهتر رو تجربه کنید. اگر در هر بخشی از مقاله احساس کردید نیاز به بررسی تخصصیتری دارید، حتماً برای ویزیت اقدام کنید؛ چون هر مادر و هر بارداری، داستان منحصربهفرد خودش رو داره.

سه ماهه اول بارداری از کی شروع شده؟
سه ماهه اول بارداری از اولین روز آخرین پریود شروع میشه، نه از روز لقاح! یعنی حتی زمانی که شما هنوز مطمئن نیستید باردار هستید، از نظر پزشکی هفته اول بارداری حساب میشه.
این بازه شامل هفته اول تا پایان هفته سیزدهم هست؛ زمانیکه جنین از یک سلول کوچک به موجودی با قلب تپنده، مغز در حال رشد و اندامهای در حال شکلگیری تبدیل میشه.
💡 در این دوران چی اتفاق میافته؟
- تشکیل قلب و شروع ضربان (حدود هفته ۶)
- شکلگیری مغز، نخاع و سیستم عصبی
- شروع رشد چشم، گوش، دست و پا
- مادر ممکنه تهوع صبحگاهی، خستگی، حساس شدن سینه و تغییرات خلقی داشته باشه
دستورات ماه اول بارداری
در ماه اول بارداری هنوز خبری از شکم بزرگ نیست، اما تغییرات درونی زیادی در حال وقوعه. در این ماه باید:
- مصرف اسید فولیک (روزانه ۴۰۰ تا ۶۰۰ میکروگرم) رو شروع کنید تا از بروز نقصهای لوله عصبی در جنین جلوگیری بشه.
- از مصرف خودسرانه داروها، به ویژه مسکنها، پرهیز کنید؛ داروها میتونند به جنین آسیب برسونند.
- فعالیتهای شدید بدنی یا ورزشهای سنگین انجام ندید تا فشار اضافی روی بدن و جنین وارد نشه.
- اگر بارداریتون از طریق روشهای کمکباروری مثل IVF بوده یا سابقه سقط دارید، حتماً ویزیت تخصصی بگیرید.
- از استرس دوری کنید؛ چرا که تأثیر مستقیم روی هورمونهای بارداری داره و میتونه روند بارداری رو تحت تأثیر قرار بده.
- مصرف مواد غذایی سالم و متنوع رو در اولویت قرار بدید؛ میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینها مهمترین منابع غذایی شما هستند.
- از مصرف کافئین و نوشیدنیهای الکلی خودداری کنید چون تأثیر منفی بر روی رشد جنین دارند.
- به بهداشت شخصی توجه کنید و از هرگونه تماس با مواد شیمیایی و سموم خودداری کنید.
- خواب کافی (۷ تا ۹ ساعت در شبانهروز) داشته باشید و استراحتهای لازم رو در طول روز انجام بدید.
- در صورت وجود هرگونه خونریزی یا درد شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- مراقبت از خود و رعایت این نکات در ماه اول بارداری میتونه باعث سلامت و رشد جنین بشه و شما رو برای ادامه بارداری آماده کنه.

The do’s during the first trimester of pregnancy include getting prenatal care and maintaining your health, rest and mental health; the don’t include drinking alcohol, smoking, using drugs, eating dangerous foods and engaging in risky behaviors. منبع:medicinenet |
نزدیکی در ماه اول بارداری
یکی از سؤالهای پرتکرار خانمها در اوایل بارداری، درباره نزدیکی جنسیه.
اگر بارداری طبیعی و بدون مشکل خاصی دارید، نزدیکی در ماه اول بارداری معمولاً بیخطره. اما در این موارد حتماً با پزشک مشورت کنید:
- داشتن سابقه سقط یا لکهبینی
- بارداریهای پرخطر یا دوقلو
- وجود عفونتهای واژینال
گاهی هم بدن بهطور طبیعی در اوایل بارداری حساستره، و نزدیکی ممکنه باعث انقباضات یا لکهبینی بشه. در این شرایط حتماً برای ویزیت اقدام کنید.

ممنوعات سه ماهه اول بارداری
در این سه ماه اول، پایهگذاری سلامت جنین انجام میشه. پس هر چیزی که میتونه رشد طبیعی جنین رو مختل کنه، باید جدی گرفته بشه:
- سیگار، قلیون و الکل: قطعاً ممنوع!
- رادیولوژی و اشعه ایکس: مگر با احتیاط و تجویز پزشک
- خوراکیهای خطرناک مثل کالباس، فستفود و ماهیهای جیوهدار
- نوشیدنیهای کافئیندار زیاد: مثل قهوه، نوشابه یا چای غلیظ
- حمام داغ یا سونا: باعث افزایش دمای بدن و آسیب به جنین میشه
- دمنوشهایی مثل دارچین، زعفران یا آویشن که خاصیت قاعدهآور دارند و ممکنه منجر به سقط بشن
یادتون باشه، این موارد کلی هستن و ممکنه برای بعضی افراد با شرایط خاص، محدودیتهای بیشتری وجود داشته باشه. پس اگه بارداری خاصی دارید، حتماً ویزیت بشید.

ثبت نوبت ویزیت آنلاین
با کلیک بر روی گزینه دریافت ویزیت آنلاین
نوبت خود را به راحتی ثبت کنید.

ارسال مستندات
در صورت نیاز میتوانید از طریق فرم، آزمایش
و تصاویر خود را برای پزشک ارسال کنید.

گفتگو با پزشک
در زمان مقرر، از سمت پزشک با شما
ارتباط تلفنی / متنی برقرار میشود.
بایدها و نبایدهای سه ماه اول بارداری
سه ماه اول بارداری همزمانه با شکلگیری اندامهای اصلی جنین، پس این بازه از حساسترین مقاطع دوران بارداریه.
در این بخش، به صورت دقیق و کاربردی، مهمترین بایدها و نبایدها رو میگیم تا شما بتونید با آگاهی کامل از جنینتون مراقبت کنید.
✅ بایدها:
- مکملهای تجویزشده توسط پزشک (مثل اسیدفولیک، آهن، ید) رو به موقع مصرف کنید.
- تغذیهتون رو متنوع، سالم و بر اساس نیازهای بارداری تنظیم کنید.
- آب کافی بنوشید و با خشکی بدن مقابله کنید.
- خواب کافی (۷ تا ۹ ساعت در شبانهروز) داشته باشید.
- ورزش سبک مثل پیادهروی آرام و یوگای مخصوص بارداری.
- به احساساتتون اهمیت بدید؛ تغییرات هورمونی طبیعیه و نیاز به آرامش دارین.
❌ نبایدها:
- مصرف خودسرانه دارو (حتی گیاهی!) ممنوع.
- استفاده از شویندههای قوی و شیمیایی با احتیاط.
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار، آلودگی زیاد یا مواد شیمیایی.
- بالا رفتن از پله یا حرکات ناگهانی.
- بلند کردن اجسام سنگین، حتی کودک در آغوش.

شکم در سه ماه اول بارداری
شاید فکر کنید شکم در همون ماه اول بزرگ میشه، ولی معمولاً در سه ماهه اول تغییر ظاهری محسوس زیادی نداره.
چیزی که بیشتر اتفاق میافته احساس نفخ و پریه که بعضیها ممکنه اشتباه بگیرن با بزرگ شدن شکم.
تا هفته ۱۲ بارداری، رحم هنوز داخل لگنه و خیلی بالا نیومده، پس انتظار شکم گرد و مشخص نداشته باشید.
اما:
- اگه شکمتون خیلی زود بزرگ شده باشه، ممکنه نشونه بارداری دوقلو یا نفخ زیاد باشه.
- اگه هیچ حس یا تغییری نداشتید، نگران نباشید. نشون ندادن شکم الزماً نشونهی مشکلی نیست.
اگر حس میکنید شکمتون غیرعادی بزرگ یا کوچیکه، برای اطمینان حتماً ویزیت بگیرید.

ثبت نوبت ویزیت آنلاین
با کلیک بر روی گزینه دریافت ویزیت آنلاین
نوبت خود را به راحتی ثبت کنید.

ارسال مستندات
در صورت نیاز میتوانید از طریق فرم، آزمایش
و تصاویر خود را برای پزشک ارسال کنید.

گفتگو با پزشک
در زمان مقرر، از سمت پزشک با شما
ارتباط تلفنی / متنی برقرار میشود.
چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟!
این سؤال همیشه دغدغهی مادرهاست:
چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟!
جواب سادهست:
کسانی که در طول بارداری به بدنشون گوش دادن، تغذیه درست داشتن، ورزش سبک رو ترک نکردن و از استرسها دور بودن، شانس بیشتری برای زایمان طبیعی راحت دارند.
و البته:
- بارداری اول یا چندمه مهم نیست؛ نوع لگن، وضعیت جنین، و میزان آمادگی بدن نقش مهمی داره.
- کنترل وزن، پیشگیری از دیابت بارداری و فشار خون کمک زیادی میکنه.
- ذهن آماده و آموزشدیده (مثلاً شرکت در کلاسهای آمادگی زایمان) تأثیر فوقالعادهای داره.

نتیجهگیری
سه ماه اول بارداری، زمانیه برای پایهگذاری یک بارداری موفق. تغذیه سالم، رفتار هوشمندانه، پرهیز از عوامل خطرساز و پیگیری تخصصی میتونه به شما کمک کنه تا با آرامش و آگاهی وارد مراحل بعدی بارداری بشید.
فراموش نکنید:
- هر بارداری خاص و منحصربهفرده.
- علائم در افراد مختلف متفاوته.
- اگر چیزی حس کردید که براتون غیرعادی بود، حتماً ویزیت بشید.
سلامت شما و جنینتون، با رعایت همین نکات ساده قابل حفظ شدنه 🌱

ثبت نوبت ویزیت آنلاین
با کلیک بر روی گزینه دریافت ویزیت آنلاین
نوبت خود را به راحتی ثبت کنید.

ارسال مستندات
در صورت نیاز میتوانید از طریق فرم، آزمایش
و تصاویر خود را برای پزشک ارسال کنید.

گفتگو با پزشک
در زمان مقرر، از سمت پزشک با شما
ارتباط تلفنی / متنی برقرار میشود.
سوالات متداول درباره سه ماه اول بارداری
آیا در سه ماه اول بارداری میتوان نزدیکی داشت؟
اگر بارداری طبیعی و بدون مشکله، بله. اما در صورت وجود خونریزی، درد یا سابقه سقط، نزدیکی باید تحت نظر پزشک باشه.
درد پایین شکم در سه ماهه اول طبیعی است؟
تا حدی بله، مخصوصاً در اثر کشیدگی رباطها. اما اگه درد شدید یا همراه خونریزی بود، ویزیت فوری لازمه.
مصرف دمنوش در سه ماه اول مشکلی داره؟
بعضی دمنوشها مثل دارچین، زعفران، رازیانه، قاعدهآورن و ممکنه منجر به سقط بشن. بدون نظر پزشک مصرف نکنید.
چقدر آب باید بخورم؟
حداقل ۸ لیوان در روز. کمآبی بدن در بارداری میتونه منجر به یبوست، عفونت یا حتی انقباضات رحمی بشه.
در ماه اول میتوان ورزش کرد؟
ورزش سبک و مطمئن مثل پیادهروی یا کشش آرام مجازه. از ورزشهای پرتنش و پرشی پرهیز کنید.